Hayat ne zaman normale dönecek?

Milliyet Gazetesi’nden Şükrü Andaç yazdı…

Hepimizin ortak dileği, yaşadığımız bu kötülüklerin bir an evvel bitmesi ve normal hayatımıza geri dönmek. Bugünlerde iyimser düşünmek ve bu doğrultuda zorlukları aşmak için elimizden gelenin en iyisini yapmak önemli. Ama gelin görün ki; koronavirüs salgınıyla ilgili tahminler havalarda uçuşuyor.

“Mayıs sonunda, hiç olmadı haziranda normale döneriz” diyen de var; “Bu iş temmuza ağustosa uzar ya da 2020 sonunu da bulur hayata dönüş” diyenler de var.

‘Korona Notları’ serisinde, şu zamana değin, alanının uzmanı ve geleceği öngörme noktasında itibarlı kişi ve kurumların görüşlerine yer verdik.

Bugün, sizlerle iki farklı grafik paylaşacağım. Salgın etkisinin ne zaman bitebileceği noktasında bizlerin farklı açılardan bakmamızı sağlayabilir.

Sosyal ve siyasal yapı farkı

Paylaşacağım ilk grafik, Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) New York Eyalet Valiliği ile çalışan McKinsey’in çalışmasına dayanıyor.

New York Valisi Andrew Cuomo, önceki gün ekranların karşısına geçerek, son derece detaylı bir konuşma yaptı.

“Amerika olarak şu aşamada Çin veya o bölgedeki diğer bazı ülkeler gibi sokağa çıkma yasağı uygulamak mümkün görünmüyor. Çünkü buradaki sosyal ve siyasal yapı bu önlemi almak için uygun değil” diyen Vali Cuomo, gerek Gates Foundation (Bill Gates) gerekse McKinsey’in araştırmalarından yola çıkarak, normale dönüş için ancak tahminde bulunabileceklerini söylüyor.

Nisan ayının sonu, mayıs başı itibariyle salgında zirve noktasının görüleceğini hesapladıklarını, ardından da kademeli olarak normale dönüş için günlerin geçmesini bekleyeceklerini ifade ediyor.

McKinsey’in New York’ta mart ayının ortası başlayan salgının etkilerinin sonlanması için öngördüğü tarih ise temmuz ayı.

New York’taki salgının gelişimine bakıldığında Türkiye ile benzer aralıklarda başlangıç ve yayılma hızı olduğunu düşünecek olursak bu veriler ülkemiz için de yol gösterici olabilir.

Lüks pazarı bize ne söylüyor?

Şimdi sıra diğer araştırmada. Boston Consulting Group (BCG), şimdilerde işlerin durma noktasına geldiği lüks pazarının ne zaman normale döneceğiyle ilgili detaylı bir çalışmaya imza attı. Bu krizin lüks pazardaki satışlara 600 milyar dolarlık darbe vurması bekleniyor. Çin’de -dünyada lüks harcamasının üçte birinin yapıldığı ülke- düzelme belirtileri gözükse de, Avrupa ve ABD’deki durum düzelmediği için talep henüz eski haline gelemeyecek.

Turizmde ise en az yıl sonuna kadar olumsuz etkilerin sürmesi bekleniyor. Bu da lüks markaları olumsuz etkileyecek. Ve bu tablo lüks pazarının 2011 yılı seviyesine geri dönmesi anlamına geliyor. Uzmanlara göre bu kriz 2008 krizinden farklı çünkü o dönem finansal bir kriz yaşanmıştı şimdi ise insani bir kriz yaşanıyor.

Küçülme garanti

BCG’nin grafiğine bakıldığında işlerin -hayatın- normale dönmeye başlaması mayıs sonunu buluyor ve ancak yıl sonuna doğru toparlanma belirtileri gözüküyor. Bununla birlikte, krizin etkileri noktasında iyimser ve kötümser olmak üzere iki senaryo hazırlanmış. İyi senaryoda bile 2020 yılı büyümesi, 2019 yılının yüzde 10 gerisinde kalıyor.

Bugünler atlatılacak

Dünya devi iki araştırma şirketinin iki farklı alandaki araştırması ortak noktalarda buluşuyor. Yani, bugünler atlatılacak ve normale dönüş gerçekleşecek. Fakat bu o kadar kolay ve kısa zamanda olmayabilir. En azından 2020 sonuna kadar planlarımıza bu gözle bakmakta fayda var.

Şu iki aydaki mücadele çok kritik, dolayısıyla insan sağlığını öne koyarak önlem almak ve ekonomik planları bu fotoğrafa göre canlandırmak şart.